Odpowiednio dobrany temat wpływa na późniejsze zaangażowanie zespołu w retrospektywę. Temat musi być dla Was wszystkich ważny. Elementów do doskonalenia podczas retro jest bardzo wiele: komunikacja i interakcje w zespole, czy poza nim, cały proces scrumowy, wraz z pozostałymi spotkaniami scrumowymi i artefaktami, stosowane narzędzia, technologie, techniki oraz definicje. Warto wspólnie wybrać jeden lub kilka obszarów i skupić się na ich poprawie.
Sygnały, aby zająć się głębiej tym obszarem
Po czym poznasz, że warto zadbać o lepszy dobór tematów na Wasze retro? Spójrz na listę poniżej i sprawdź czy obserwujesz któreś z wymienionych zachowań:
- zespół mówi, że retrospektywy są nudne i nic nie wnoszą
- na każdej retrospektywie rozmawiacie o tym samym (np. tylko o tym jak „poszedł” sprint)
- nie wiadomo jaki ma być efekt końcowy spotkania i co chcecie osiągnąć
- często słyszysz: „nie róbmy dziś retro, musimy popracować” uczestnicy nie są zaangażowani w spotkanie, chcą je „odbębnić”
- Wasze retrospektywy są dużo krótsze niż przewiduje Scrum Guide
- Musisz podtrzymywać dyskusję, bo głosy dyskutantów szybko milkną.
Pomysły na usprawnienie tego obszaru
Jeśli widzisz u siebie któryś z powyższych symptomów, spróbuj wykorzystać następujące pomysły:
Dbaj o balans tematyczny Waszych retrospektyw
Retro nie służy tylko do rozmów o atmosferze w zespole. Można je oczywiście do tego wykorzystywać, jeśli obserwacje pokazują, że akurat tego potrzeba, ale nie powinien być to główny obszar zainteresowania podczas retro. Weźcie pod lupę praktyki kodowania, sposób pracy od strony technicznej, Definicję Ukończenia, jakość wypuszczanego przez Was produktu. To wszystko są idealne tematy na retrospektywę:
Scrum Team sprawdza, jak przebiegał ostatni Sprint w odniesieniu do osób, interakcji, procesów, narzędzi oraz Definicji Ukończenia.
–Scrum Guide 2020
Ustal temat spotkania z zespołem
Bardzo często spotykamy się z tym, że retrospektywy są bardzo ogólne, albo Scrum Master wymyśli coś fajnego, ale:
- nie powie zespołowi dlaczego akurat jest to ten pomysł,
- zaproponuje coś, na co zespół nie jest gotowy,
- zespołowi ten pomysł nie odpowiada.
My, Scrum Masterzy, znamy dużo gier i zabaw, wiemy jakie one przynoszą efekty i jaki cel powinny realizować. Ale czy na pewno trzeba zespół do tego zmuszać? Może akurat zespół składa się z osób, które tego nie lubią, albo nie widzą w tym wartości. Nic na siłę, na pewno można dobrać inną formę, która zostanie zaakceptowana przez zespół.
Jeden ze Scrum Masterów próbował wprowadzić na retrospektywę zabawę z papierem toaletowym. Znacie to? Przynosisz papier toaletowy na spotkanie i mówisz: „weź tyle listków papieru ile potrzebujesz”. Ale nie mówisz po co dokładnie. Każdy urywa tyle listków ile chce, a potem wyjaśniasz, że trzeba powiedzieć o sobie tyle nieznanych faktów ile listków się urwało. Cel? Integracja, lepsze poznanie się zespołu, trochę zabawy bo zawsze jest przy tym śmiesznie… Ale czy zawsze? Zdarza się , że zespół odbiera to ćwiczenie bardzo negatywnie. Dlaczego? Bo nie rozumie czemu służy ta zabawa (patrz: Krok 1 „Budowanie bezpieczeństwa i zaufania”) lub ma inne problemy, o których chce pogadać.
Przemyśl efekt końcowy spotkania
Znając zakres tematyczny, pomyśl przed spotkaniem: z czym zespół ma „wyjść” z retrospektywy tym razem? Co planujemy zmienić? Czy chcemy otwierać nowy temat? Czy warto nam wrócić i pogłębić tematy jeszcze nie do końca usprawnione?
Warto tu nawet rozpisać sobie konspekt, który ułatwi nam zbudowanie angażującej struktury spotkania (więcej o tym w kolejnym artykule: Krok 3 „Zapewnienie angażującej formy„), a także pomoże sprawdzić, czy całość przynosi wartość.
Zanim więc udasz się na spotkanie, zastanów się: ile czasu potrzebujesz na zebranie i przedyskutowanie poszczególnych tematów? Co może pójść nie tak? Jak otworzyć i jak zamknąć spotkanie?
Bądź otwarty na zmianę tematu
Nawet jeśli ustaliliście wcześniej z zespołem temat i zakres retrospektywy, a Ty zbudowałeś już konspekt i przygotowałeś się do spotkania, pamiętaj, że jeśli pojawi się bardziej paląca potrzeba rozmowy – np. nieudany release, błąd produkcyjny, nagła zmiana organizacyjna, która budzi emocje – warto zmienić plany. Bądź elastyczny, odpowiadaj na realną i aktualną potrzebę zespołu. Bądź otwarty i zwinny – adaptuj się do zmiany, a nie podążaj za planem.
Pamiętaj o jakości
Celem retrospektywy jest planowanie sposobów na podniesienie jakości i efektywności. Sprawdzaj więc z zespołem, jak dbacie o jakość, jak ją zapewniacie:
- jakie testy realizujecie zgodnie z Waszą Definicją Ukończenia?
- jakie macie pokrycie kodu testami?
- jak postępujecie z błędami?
- w jaki sposób przeglądacie kod?
- jaka jest jakość Waszego produktu?
- dlaczego dbanie o jakość jest ważne?
Podsumowanie
Zapraszam Cię do poznania kolejnego kroku Efektywnej retrospektywy: link do kolejnego artykułu.
Jeśli nie chcesz czytać całości, tylko skupić się na wybranych obszarach piramidy, przejdź do kwestionariusza „Checklista stanu mojej retrospektywy” , który pomoże Ci szybko zidentyfikować problematyczne obszary. W artykule Efektywna retrospektywa – polecana literatura i narzędzia znajdziesz listę polecanych przeze mnie narzędzi i literaturę dotyczącą retrospektyw.
Artykuł jest częścią „Piramidy efektywnej retrospektywy” – poradnika napisanego przez Dorotę Sternalską i Luizę Lipień.